detail-blog
1403-07-08

فشار خون

فشار خون چیست؟


به نیرویی که خون هنگام عبور به دیواره‌‌ شریان‌ها وارد می‌کند فشارخون گفته می‌شود.

به نیروی وارده در هنگام انقباض کامل ماهیچه‌ قلب، عنوان فشارخون «سیستولی» و در حالت استراحت قلب، عنوان فشارخون «دیاستولی» اطلاق می‌شود.

فشار خون در نواحی نزدیک قلب، بیشتر و با فاصله گرفتن از قلب، کمتر می‌شود.

فشار خون بالا زمانی اتفاق می‌افتد که میزان فشار خون در بیمار به سطح بالاتر از نرمال افزایش یابد.

معمولا چند عامل باعث این بیماری می شود که مهم‌ترین آن ها تغییر در اندازه قطر سرخ‌رگ‌ها (شریان‌ها) است.

در واقع، هرچه شریان‌ها (سرخرگ‌ها) تنگ‌تر باشند، میزان فشار خون بیشتر می‌شود. فشار خون بالا در طولانی مدت می‌تواند به رگ‌ها و سایر اندام‌های بدن، به خصوص مغز، قلب، چشم‌ها و کلیه‌ها آسیب جدی وارد کند.

انواع فشارخون


به طور کلی، فشار خون بالا به دو دسته زیر تقسیم می‌شود؛

  1. فشار خون اولیه
  2. فشار خون ثانویه

فشار خون اولیه نوعی از فشار خون بالاست که به مرور زمان و بدون دلیل مشخصی اتفاق می‌افتد.

بیشتر مبتلایان به فشار خون بالا دارای نوع اولیه فشار خون هستند. هنوز دلیل بروز فشار خون اولیه شناخته نشده است، اما حدس می‌زنند که عوامل زیر در بروز آن دخیل باشند:

  • عوامل ژنتیکی
  • تغییرات فیزیکی مانند چاقی یا عدم تحرک بدنی کافی
  • اثر محیط مانند استرس

در شاغلین عوامل متعددی باعث می شود فشار خون بالا بیشتر دیده شود؛ این عوامل عبارتند از:

  • تغذیه نامناسب
  • کمبود زمان استراحت و ساعات غیرکافی برای خواب
  • نداشتن وقت کافی برای ورزش و تحرک بدنی

زمانی که یک بیماری زمینه‌ای باعث افزایش فشار خون گردد، به این شرایط فشار خون بالای ثانویه گفته می‌شود.

شرایط مختلفی می‌توانند سبب بروز فشار خون ثانویه شوند:

  • بیماری‌های کلیوی
  • وقفه تنفسی در زمان خواب
  • مشکلات مرتبط با تیروئید
  • عوارض جانبی مصرف دارو
  • نارسایی قلبی مادرزادی
  • مصرف مواد مخدر و الکل

علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون


بعضی شرایط باعث افزایش ناگهانی فشار خون در افراد می‌شود. از جمله این موارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • مصرف کافئین؛ حتی درصورتی که فشار خون نرمال باشد، مصرف کافئین باعث افزایش موقت و ناگهانی فشار خون می‌شود.
  • مصرف برخی داروها؛ در صورت ابتلا به فشار خون باید در مورد داروهای مصرفی محتاط بود، چون برخی داروها حتی آن‌هایی که برای مصرف نیاز به نسخه پزشک ندارند مثل: قرص سرماخوردگی می‌تواند باعث افزایش فشار خون گردد.
  • مصرف مواد غذایی حاوی تیرامین؛ تیرامین یک آمینواسید است که به صورت طبیعی در بدن وجود داشته و در برخی مواد غذایی یافت می‌شود. استفاده از غذاهایی که حاوی مقدار زیادی تیرامین است از جمله: برخی انواع پنیرها و غذاهای فرآوری شده منجر به افزایش ناگهانی فشار خون می‌شود.
  • سیگار کشیدن؛ مصرف حتی یک عدد سیگار می‌تواند ٥ الی ١٠ میلی‌متر جیوه فشار خون را افزایش دهد. هر چند اثر ان موقتی است اما در طولانی مدت اثرات مخربی روی قلب و عروق به جا می‌گذارد.
  • استرس؛ یکی از عواملی شایع و گاهی غیر قابل اجتناب افزایش فشار خون محسوب می‌شود. در صورتی که استرس طولانی مدت فرد را درگیر کند می‌تواند منجر به فشار خون بالای دائم شود.
  • اضطراب؛ یکی از عواملی است که منحر به افزایش فشار خون می‌شود و تاثیر آن را می‌توان گاهی در تفاوت فشار خون اندازه‌گیری شده در منزل و مطب پزشک مشاهده کرد؛ به این ترتیب که برخی افراد به دلیل اضطرابی که در مطب پزشک تجربه می‌کنند، فشار خونی که پزشک ثبت می‌کند بیشتر از مقداری است که در منزل اندازه می‌گیرند.
  • فعالیت بیش از حد غدد فوق کلیوی؛ با افزایش تولید هورمون‌هایی در تنظیم آب و سدیم بدن دخالت دارند منجر به افزایش فشار خون می‌شود.

پیشگیری از فشار خون بالا


بیماری فشارخون بالا از جمله بیماری‌هایی است که با رعایت نکات بسیار ساده‌ای می‌توان از عوارض ابتلا به آن پیشگیری نمود که از جمله‌ آن‌ها می‌توان موارد زیر را برشمرد:

  • اندازه‌گیری منظم فشارخون، چربی خون و قند خون
  • اختصاص دادن ساعاتی از روز به انجام فعالیت بدنی با توجه به شرایط جسمی
  • انجام فعالیت بدنی با شدت متوسط به‌ مدت حداقل ٣٠ دقیقه در روز
  • کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن
  • ترک مصرف دخانیات
  • مصرف حداقل ٥ وعده میوه و سبزی در طول روز
  • کاهش مصرف نمک و غذاهای فرآوری شده

علائم فشار خون بالا


فشار خون بالا معمولا علامت و نشانه خاصی ندارد و شاید سال‌ها طول بکشد تا علائم افزایش فشار خون در شخص نمایان شود. علائم فشار خون بالا عبارتند از:

باید توجه داشته باشیم این علائم در همه افراد مبتلا به فشار خون بالا دیده نمی‌شود، به علاوه بروز این علائم نشانه افزایش فشار خون نیست اما عدم توجه به این علائم در فرد بیمار می‌تواند خطرناک باشد.

بهترین روش برای آگاهی از ابتلا به فشار خون بالا، اندازه‌گیری منظم فشار خون است.

بیشتر پزشکان در هر ویزیت فشار خون بیمارشان را می‌سنجند. متاسفانه حدود نیمی از کسانی که فشار خون بالاتر از عدد نرمال دارند، از بیماری خود اطلاع ندارند، پس برای درمان آن هم اقدام نمی کنند.

کنترل نکردن فشار خون بالا عواقب خطرناک و گاه جبران‌ناپذیری دارد مانند سکته قلبی، سکته مغزی و بیماری های کلیوی. این عوارض فشار خون بالاست که لزوم اندازه گیری منظم فشار خون و دانستن عدد آن را بیشتر مشخص می‌کند.

تشخیص فشار خون بالا


از آنجا که فشارخون در طول شبانه روز بسیار متغیر است پزشک برای تشخیص فشارخون بالا به یک بار اندازه‌گیری بسنده نمی‌کند.

به طور معمول، پزشک از فردی که در مراجعه نخست فشار خون بالا داشته است، درخواست می‌کند یک نوبت دیگر (چند روز یا چند هفته بعد) برای سنجش فشارخون مراجعه نماید.

البته توصیه بالا برای کسی که در همان نوبت اول فشارخون بالاتر از ۱۱۰/۱۸۰ میلی‌متر جیوه (یا ۱۸ روی ۱۱ سانتیمتر جیوه) داشته است، صدق نمی‌کند. افراد دارای فشارخون تا این حد بالا معمولا به درمان فوری نیاز دارند.

کنترل فشار خون بالا


اطلاع پزشک از نوع فشار خون بالا (اولیه یا ثانویه) و عوامل تاثیرگذار بر آن، در کنترل فش1ر خون بالا بسیار موثر است.

اگر فرد مبتلا به افزایش فشار خون اولیه باشد، اصلاح شیوه زندگی می‌تواند در کاهش فشار خون او تاثیر مستقیم بگذارد. از جمله این تغییرات می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

  • انتخاب رژیم غذایی مناسب مشکلات قلبی و عروقی
  • کنترل مصرف نمک
  • ورزش روزانه و مداوم
  • داشتن وزن مناسب
  • کنترل مصرف الکل
  • ترک سیگار

باید توجه داشته باشیم که همیشه رعایت موارد ذکرشده نمی‌تواند فشار خون بالا را کنترل کند، در چنین مواردی لازم است با مراجعه به پزشک و در صورت لزوم تجویز داروهای کاهنده فشار خون توسط او، فشار خون به حد نرمال کاهش داد شود.

در برخی مواقع، برای رساندن فشار خون به حد نرمال نیاز است که چند دارو به‌ طور همزمان تجویز شود.

البته ممکن است پزشک تشخیص دهد که مشکل دیگری دلیل افزایش فشار خون بیمار است (فشار خون بالای ثانویه).

در این شرایط پزشک تلاش می‌کند تا در ابتدا بیماری زمینه‌ای ایجاد کننده افزایش فشار خون را رفع کند.

برای مثال ممکن است که بیماری‌های کلیوی دلیل افزایش فشار خون بیمار باشد.

از بیماری خود آگاهی نداشته و هیچ اقدام درمانی جهت رفع این مشکل انجام نمی‌دهند و متعاقبا دچار عوارض این بیماری مانند سکته‌ی قلبی، سکته‌ی مغزی و بیماری‌های کلیوی می‌شوند. از‌ این‌ رو در جهان بیماری فشارخون بالا با عنوان ” قاتل خاموش ” شناخته می‌شود.

به طور کلی بهتر است موارد زیر را درمورد فشار خون بالا به یاد داشته باشیم:


  • تعداد زیادی از افراد مبتلا به فشار خون بالا از ابتلا به آن بی‌اطلاع هستند.
  • فشار خون بالا به آهستگی و در طول زمان ایجاد شده و می‌تواند به عوامل مختلفی مربوط باشد.
  • فشار خون بالا قابل درمان نیست.، ولی با تغییر در سبک زندگی و در صورت نیاز مصرف دارو به طور موثری قابل کنترل است.

نظرات کاربران

دیدگاهی بگذارید

Your email address will not be published.

زمینه‌های نمایش داده شده را انتخاب نمایید. بقیه مخفی خواهند شد. برای تنظیم مجدد ترتیب، بکشید و رها کنید.
  • تصویر
  • امتیاز
  • قیمت
  • موجودی
  • موجودی
  • وزن
  • اندازه
  • اطلاعات اضافی
برای مخفی‌کردن نوار مقایسه، بیرون را کلیک نمایید
مقایسه محصولات
emptycart
هیچ محصولی در سبد نیست